Θύμησες
Οι παλιότεροι θυμούνται με νοσταλγία ότι το κρασί, έως και τις δεκαετίες του ’70 και του ’80, το έβρισκε κανείς «χύμα» ή στα βαρέλια των σπιτιών της Πάρου. Ένα ρουμπινί, βαθυκόκκινο κρασί, είτε γλυκό λιαστό, είτε ξηρό μπρούσκο, με χαρακτηριστική πάντα, έντονη, φρουτώδη και μεστή γεύση!
Από τότε, πέρασαν χρόνια και πολλά μπορεί να άλλαξαν στις καλλιέργειες, οι ποικιλίες όμως έμειναν οι ίδιες. Οι νεότεροι καλλιεργητές προχώρησαν σε πειραματισμούς ακολουθώντας σύγχρονες γευστικές επιταγές, με αποτέλεσμα μια παραγωγή πιο εξευγενισμένων γεύσεων και με σταθερό μάλιστα, ποιοτικό αποτέλεσμα.
Ο παριανός αμπελώνας
Οι αμπελώνες στην Πάρο έχουν ιστορικές ρίζες που χάνονται στα βάθη των αιώνων. Οι καιρικές συνθήκες του τόπου ευνόησαν και ευνοούν την ευδοκίμηση των ποικιλιών, τόσο ώστε σήμερα να μπορούμε να μιλάμε και για βιολογικές καλλιέργειες.
Οι περισσότεροι αμπελώνες στο νησί ακολουθούν την τεχνική της λεγόμενης «απλωταριάς»: Το αμπέλι αναπτύσσεται στο έδαφος παράλληλα με αυτό, προστατεύοντας κάτω από τα κλαριά και τα φύλλα του τους καρπούς από τον άνεμο και τον έντονο ήλιο. Τα τελευταία ωστόσο χρόνια, πολλοί καλλιεργητές έχουν επενδύσει σε νέες, όρθιες τεχνικές του κλήματος, με υποστυλώματα και αντηρίδες. Έτσι τα αμπέλια γίνονται πιο φουντωτά, πιο μεγάλα, με μεγαλύτερους καρπούς, ενώ ο τρύγος γίνεται λίγο πιο εύκολος!
Υπέροχα τοπία ξετυλίγονται στην ενδοχώρα του νησιού, από περιποιημένους μικρούς ή μεγάλους αμπελώνες, χωρίς αγριάδα και ξερόχορτα, στοιχισμένους στη σειρά, άλλοτε σε πεδινά σημεία και άλλοτε σκαρφαλωμένους πάνω στα βουνά. Μια εικόνα τάξης και φροντίδας που χαρακτηρίζει το κυκλαδικό τοπίο.
Οι αμπελώνες της Πάρου είναι ξερικοί, κάτι που σχεδόν υπαγορεύεται από τις κλιματολογικές συνθήκες οι οποίες ευνοούν και την ανάπτυξή τους: Ήπιοι χειμώνες με χαμηλές βροχοπτώσεις και απουσία παγετού, θερμά καλοκαίρια με αυξημένη υγρασία τις νυχτερινές ώρες αλλά και δροσερά μελτέμια κατά την ίδια περίοδο... Όλα συνάδουν ώστε το ξηρό, αμμώδες και αργιλώδες έδαφος να γίνει εύφορο για την αμπελουργία.
Οι ποικιλίες
Έρευνες επιβεβαιώνουν ότι στην Πάρο διασώθηκε η ποικιλία Μονεμβασιά (Malvasia) από την εποχή της Ενετοκρατίας. Η παράδοση καταγράφει τον παραδοσιακό παριανό αμπελώνα να χρονολογείται από την εποχή ακμής του Κυκλαδικού Πολιτισμού, ανάμεσα στο 3200 με 2000 π.Χ.
Οι ποικιλίες που καλλιεργούνταν σχεδόν από πάντα στο νησί είναι η Μονεμβασιά, η Μαντηλαριά, το Αηδάνι (μαύρο και άσπρο), η Βάφτρα, το Καραμπραήμι, το Ασύρτικο, το Σαββατιανό, η Μαλαγουζιά, ο Ροδίτης, το Μαλουκάτο και το Ποταμήσι.
Σήμερα, με την λευκή Μονεμβασιά και την ερυθρή Μαντηλαριά να επικρατούν σχεδόν μονοπωλιακά, στην Παριανή παραγωγή, έχουμε αξιόλογα αποτελέσματα ώστε να παράγουμε οίνους Ονομασίας Προέλευσης Ανώτερης Ποιότητας (Ο.Π.Α.Π. Πάρος), η οποία καθιερώθηκε το 1980. Πρόκειται για οίνους λευκούς ή ερυθρούς, ήπιους (χωρίς CO2), που σε επίπεδο γλυκύτητας μπορούν να είναι μόνο ξηροί. Η ιδιομορφία των κρασιών αυτών ήταν -και είναι- η δυνατότητα παραγωγής τους με συνοινοποίηση λευκών και ερυθρών ποικιλιών, προερχόμενων, ο μεν λευκός από Μονεμβασιά, ο δε ερυθρός κατά 2/3 από Μονεμβασιά και κατά 1/3 από Μανδηλαριά.
Ένα χαρακτηριστικό δείγμα λευκού, γλυκού οίνου που συμπεριλήφθηκε πρόσφατα στην Ονομασία Προέλευσης της Πάρου, είναι και ο οίνος της ποικιλίας Malvasia Πάρος (Οκτώβριος 2012).
Αποστάγματα
Το εξής... ένα: «Σούμα». Αποτελεί κυρίως απόσταγμα από τη στροφιλιά (τσάμπουρα) των σταφυλιών και η απόσταξη της στην Πάρο είναι πολύ διαδεδομένη. Οι πιο μερακλήδες επιδίδονται και σε απόσταξη από τα ίδια τα σταφύλια όπου με πολύ προσοχή έχουν αφαιρεθεί τα κοτσάνια. Η διαδικασία της απόσταξις της είναι από μόνη της μια γιορτή: Στο νησί υπάρχουν πολλά ρακιδιά (καζάνια) όπου κάθε φθινόπωρο μαζεύονται οι απανταχού λάτρεις και… δοκιμάζουν τη σούμα της νέας σοδειάς!
Οι δρόμοι του κρασιού
Τα νησιά του Αιγαίου σύστησαν το 2008, την Ένωση Οινοποιών Αμπελουργών Νήσων Αιγαίου (ΕΝΟΑΝΑ). Ένα εγχείρημα που στόχο έχει τη δημιουργία και προώθηση της ποιοτικής παραγωγής και των προϊόντων, καθώς και τη δημιουργία οινοτουρισμού στα νησιά.
http://aegeanwineries.blogspot.gr/
Με αυτό τον τρόπο θα είναι σε θέση να δημιουργήσουν το δικό τους «Δρόμο του Κρασιού» μέσα στον οποίο θα ενταχθούν οι περιοχές, θα χαρτογραφηθεί οινολογικά το Αιγαίο και ο οινοτουρισμός θα αποκτήσει άλλη δυναμική.
Οι πολυάριθμοι κάθε Αύγουστο επισκέπτες της Πάρου, που θα αναζητήσουν εμπειρίες σχετικά με το κρασί και τα αποστάγματα, έχουν ωστόσο μια ευκαιρία: Καθώς ο τρύγος και το πάτημα συνήθως πραγματοποιούνται μετά τα μέσα Αυγούστου, σε μια εποχή που το νησί βρίθει από επισκέπτες, είναι εύκολο να παρακολουθήσει ή και να συμμετάσχει κανείς στην όλη διαδικασία, γνωρίζοντας έτσι από κοντά τον κόπο αλλά και τη χαρά της ευχής: «καλά κρασιά»!
Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε γιορτές, πανηγύρια, γευστικές δοκιμές και μουσικά ακούσματα. Προγράμματα αξιοποίησης της τοπικής γαστρονομίας σε συνδυασμό με την αμπελουργική δράση και την πολιτιστική κληρονομιά, ορίζουν τον οινοτουρισμό ως μια εκ των ων ουκ άνευ εμπειρία για τον επισκέπτη.
Έναν ευχάριστο τρόπο το νησί να «κερδίσει» τον ξένο αποκτώντας γευστική, απολαυστική οντότητα, στη συνείδησή του.
Συνεταιρισμός
Η οργανωμένη και συντονισμένη προσπάθεια όλων των εμπλεκομένων παραγωγών, με σκοπό όσο το δυνατόν καλύτερα αποτελέσματα, τους οδήγησε να ενώσουν τις δυνάμεις τους κάτω από την συνεταιριστική προσπάθεια προώθησης της παραγωγής τους, για το πολυπόθητο αποτέλεσμα: Ποιοτικά σταθερή παραγωγή αλλά και αύξησή της ώστε να γίνουν τα παριανά κρασιά ανταγωνιστικά και εφάμιλλα άλλων εγχώριων ετικετών.
Η Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση Αμπελοοινικών Παραγωγών Πάρου, ιδρύθηκε το 1929 και δραστηριοποιήθηκε στον χώρο του κρασιού το 1956, με τη δημιουργία του πρώτου, ιδιόκτητου, οινοποιείου της. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τους αμπελοκαλλιεργητές του νησιού. Σταθμός στην ιστορία της ΕΑΣ Πάρου, είναι η αναγνώριση το 1981 της Πάρου σαν ζώνη παραγωγής κρασιών Ονομασίας Προέλευσης Ανώτερης Ποιότητας και η κατασκευή του σύγχρονου οινοποιείου της.
Όταν η θάλασσα σμίγει με τη γη και ο ήλιος απλόχερα σκορπά τη χάρη του χειμώνα-καλοκαίρι, η γεύση αποκτά άλλη διάσταση. Αλμύρα, άρωμα, γλύκα, γεύσεις που γεμίζουν τις αισθήσεις και όταν παντρεύονται με μαεστρία απογειώνονται.
Οι άνθρωποι επένδυσαν σε όσα τους έδωσε και δίνει η άνυδρη, έρμαιο στους δυνατούς ανέμους, γη των Κυκλάδων. Επένδυσαν σε χαμηλές, ιδιαίτερες, καλλιέργειες με μεγάλες ανοχές στον ήλιο και τη ζέστη, που τους αποζημίωσαν με το… παραπάνω. Μελιτζάνες, κολοκύθια, κάλφα, αμπελοφάσουλα και φασόλια, κουκιά, ποικιλίες που ευημερούν και προσφέρουν ιδιαίτερα νόστιμα και ονομαστά λαχανικά.
Στην Πάρια κουζίνα συναντάμε μαγειρικές όλων των Κυκλάδων. Κόμβος πολιτισμού αλλά και γεύσεων, βρίσκουμε λαδερά φαγητά, όσπρια φούρνου και κατσαρόλας, λογιών-λογιών κεφτέδες, φτιαγμένοι με τα μυρωδικά που συλλέγονται από όλο το νησί. Τοματοκεφτέδες, ρεβυθοκεφτέδες, κολοκυθοκεφτέδες, πατατοκεφτέδες! Ξεροτήγανα και τηγανήτες αλμυρές και γλυκιές. Κρέας στην κατσαρόλα ή στο φούρνο, εορταστικό, γεμιστό πατούδο ή παντρεμένο σε υπέροχες εντράδες (λαχανικά με κρέας), ανοιχτές και κλειστές πίτες και βέβαια ψάρια και θαλασσινά.
Τα ψάρια, μαγειρεύονται με ποικίλους τρόπους. Εκτός από τις υπέροχες κακαβιές, τα συναντάμε ψητά, τηγανητά, μαγειρεμένα με λαχανικά, χόρτα αλλά και όσπρια! Πασίγνωστη η γούνα (λιαστό, παστό ψάρι), το σαλατούρι (σαλάχι σαλάτα), ο τσίρος και βέβαια το ψητό χταποδάκι. Τέλος, οι καράβολοι, ένα φτωχικό κάποτε πιάτο, τώρα πια αποτελεί γκουρμέ εκδοχή. Είτε βραστοί με σκόρδο, είτε μπουμπουριστοί, είτε στιφάδο, αποτελούν μια γευστική πρόκληση που δεν πρέπει να αγνοήσετε!
Οι διατροφικές συνήθειες της Πάρου έχουν ρίζες στη Μεσογειακή διατροφή. Φρούτα και λαχανικά, ψάρια, ελαιόλαδο, κρασί, αποστάγματα (σούμα) και τυροκομικά προϊόντα. Φρέσκια ξινομυζήθρα, λαδοτύρι, εξαιρετική γραβιέρα και κεφαλοτύρι, τυριά τουλουμίσια και κοπανιστή. Συνδυάστε τα με υπέροχεςκορωνέικες ελίτσες και τις φημισμένες κριθαροκουλούρες ή τα Παριανά παξιμάδια και θα έχετε μιας πρώτης τάξης συνοδευτικό για τη σούμα σας!
Το νησί παράγει αρωματικό μέλι, προσφέρει μυρωδάτα βότανα (ρίγανη, φασκόμηλο, θυμάρι) και κάππαρη ενώ τα ντόπια κρέατα που εκτρέφονται, είναι απαράμιλλης γεύσης και ποιότητας. Είναι γνωστή η νοστιμιά των «θαλασσινών» κρεάτων.
Τρόποι συντήρησης
Απλά, γευστικά, πρωτογενή υλικά βγαλμένα με κόπο και μεράκι από έναν τόπο ξερικό και άνυδρο. Ακόμα και σήμερα, εκτός από τις οργανωμένες καλλιέργειες και τα θερμοκήπια, τα περισσότερα μποστάνια είναι άνυδρα. Προτιμώνται καλλιέργειες και ποικιλίες με μικρές απαιτήσεις σε νερό. Οι άνθρωποι εκμεταλλεύτηκαν τις σκληρές –πολλές φορές- καιρικές συνθήκες και τις έκαναν σύμμαχό τους στην προσπάθειά τους να συντηρήσουν την τροφή τους για περισσότερο χρόνο.
Ελιές, αμπέλια, φασολάκια, κουκιά, καππαρη, τοματιές.
Η ευρηματικότητα των ανθρώπων οδήγησε σε τρόπους συντήρησης των τροφίμων που εφαρμόζονται ακόμα και σήμερα. Εκμεταλλεύτηκαν το στεγνό άνεμο, τη δύναμη του ήλιου και την αλμύρα της θάλασσας και πέτυχαν την απόλυτη συντήρηση! Σύκα ξερά, τομάτες λιαστές και ψάρια γούνες ή λιαστά. Όλα, «ψήνονται» στον άνεμο, στον ήλιο και στο αλάτι. Χταπόδια, τσίροι, ρίκια και τονάκια αλλά και ντόπια λουκάνικα και μπριζολάκια, στεγνώνουν στον καθαρό αέρα για να φυλαχτούν και να αξιοποιηθούν αργότερα.
Σύκα, που το καλοκαίρι αφθονούν, γίνονται ξερικά, γεμιστά με σησάμι και αμύγδαλα αλλά και μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού. Σταφίδες λιαστές αλλά και τομάτες. Υπέροχα τυριά, διατηρούνται σε τουλούμια (τουλουμοτύρια) αλλά και σε βάζα όπως η κοπανιστή. Ο μούστος γίνεται κρασί, μουσταλευριά, πετιμέζι, μουστοκούλουρα, μουστολούκουμα. Φασολάκια και κουκιά στεγνώνουν για να φυλαχτούν για το χειμώνα. Σαλιγκάρια που μαζεύονται τις βροχερές μέρες και φυλάσσονται για μετέπειτα χρήση.
Αναζητήστε την ιστορία και τους θρύλους του τόπου, αφεθείτε στη μαγεία της φύσης, αφήστε άφοβα τα παιδιά σας να τρέξουν και να παίξουν ελεύθερα μακριά από την ένταση της πόλης. Σίγουρα εδώ θα βρουν νέους φίλους, ενώ τα παιχνίδια τους θα κρατούν μέχρι αργά το βράδυ.
Κολυμπήστε στα ρηχά, απάνεμα και καταγάλανα νερά της. Παίξτε με τα παιδιά σας παιχνίδια στο νερό και στην άμμο. Κάθε μέρα και μια άλλη παραλία σας περιμένει, είναι αμέτρητες, αμμουδερές και όλες εύκολα προσβάσιμες.
Νεροτσουλήθρες, παιδικές χαρές αλλά και παιδότοποι βρίσκονται εύκολα σε διάφορα σημεία του νησιού, ώστε να κάνουν τις διακοπές των νεαρών ταξιδευτών σας ονειρεμένες.
Μην ξεχάσετε και την δυνατότητα να κάνετε ιππασία ή να νοικιάσετε ποδήλατα και να κάνετε οικογενειακώς κάποια διαδρομή στα σοκάκια ή στις εξοχές της Πάρου. Οι μικροί… τρελαίνονται για εξερευνήσεις!
Πανέμορφο και τόσο ξεχωριστό το πάρκο με τις πεταλούδες. Μόλις στα 7 χιλιόμετρα δυτικά από την Παροικιά, σας περιμένει να το περπατήσετε.
Μια επίσκεψη στην «Αλκυόνη», το εθελοντικό κέντρο αποκατάστασης και θεραπείας άγριων ζώων και πτηνών, εκεί που τα τραυματισμένα άγρια ζώα και πτηνά αισθάνονται ασφαλή, θα σας μείνει αξέχαστη. www.alkioni.gr
Αμέσως μετά μια βόλτα σε ένα από τα καλοστημένα μουσεία. Διαλέξτε όποιο θέλετε για να αποκτήσει έτσι το παιδί μια σφαιρική αντίληψη της ιστορίας του νησιού.
Μια καταπληκτική ιδέα τέλος, είναι να επισκεφτείτε τo Περιβαλλοντικό και Πολιτιστικό Πάρκο Πάρου, στον κόλπο της Νάουσας, Άι Γιάννης Δέτης, ένα θεματικό πάρκο έκτασης 800 στρεμμάτων, με ποικίλες εναλλακτικές δραστηριότητες και περιπατητικές διαδρομές 7χλμ. Περπατήστε παρέα με κατεύθυνση το φάρο και αγναντέψτε από ψηλά το Αιγαίο πέλαγος.
Σίγουρα η Πάρος θα συνεπάρει…. γονείς και παιδιά.
Σας περιμένουμε εδώ, σε πατρίδες ήχων, στους αιθέρες οσμών και κόσμους μοναδικών γεύσεων.
Δείτε
Η απλότητα και η ομορφιά λάμπει σε τούτο εδώ το νησί. Αν κοιτάξει κανείς γύρω τους λόφους και τα χωριά θα νιώσει ότι ένας σπουδαίος μοντέρνος καλλιτέχνης σχεδίασε το περίγραμμά τους, με ανωφέρειες και κατωφέρειες που δίνουν ένα σχεδιαστικό ποίημα. Η Πάρος ακτινοβολεί το φως του ήλιου και καθρεφτίζει την ομορφάδα της στο απέραντο γαλάζιο.
Ακούστε
Ο αέρας, μαέστρος δημιουργικός και ταχυδρόμος των ήχων, σε γη και θάλασσα, μεταφέρει μουσικές απ’ τους λόφους στους θαμνότοπους, απ’ τους καλαμιώνες στους υγρότοπους και ανάμεσα στα στενά καλντερίμια των χωριών. Σε κάθε παραλία ηχεί μια μοναδική λαλιά και μουσική. Το ζωικό βασίλειο συμμετέχει στο πανηγύρι των ήχων με το τζίτζικα, το βάτραχο, το τριζόνι, την κουκουβάγια, τα γεράκια, τα χελιδόνια και τις καρδερίνες, τους γλάρους και τα θαλασσοπούλια.
Μυρίστε
Το πανηγύρι της όσφρησης στήνουν οι μυρωδιές των θάμνων, του φασκόμηλου, της ρίγανης, του δενδρολίβανου, της δάφνης, του θυμαριού, του χαμομηλιού, της αλυγαριάς, του κρίνου της Θάλασσας...των φυκιών με έντονη μυρωδιά θαλασσινού ιωδίου στις παραλίες.
Μοσχοβαλά το ψωμί που ψήνεται, τα ρεβίθια στον ξυλόφουρνο, το χταπόδι στα κάρβουνα, η οσμή του μούστου…
Γευτείτε
Πιάστε τραπέζι και απολαύστε Παριανό φαγητό στις οικογενειακές μας ταβέρνες και τα εστιατόρια. Πάρτε το πρωινό σας σε καφενεία και καφετέριες, στις παραλίες και στους παραδοσιακούς οικισμούς. Πιείτε το ουζάκι ή τη σουμίτσα σας με τους ψαρομεζέδες σερβιρισμένους δίπλα στο κύμα. Απολαύστε ήρεμες αλλά και έντονες γευστικές ημέρες και νύχτες στην Πάρο. Απογειώστε τον ουρανίσκο σας.
Αφεθείτε
Χαλαρώστε και αφεθείτε στο χάδι του ήλιου, του αέρα, της θάλασσας και της άμμου. Αγγίξτε και νιώστε την ενέργεια αυτού του νησιού.
Ένα νησί που ερωτεύεσαι κι αγαπάς για πάντα
Είτε αρχίσει η σχέση σας στην Πάρο, είτε ανθίσει σε αυτή, αποτελεί σίγουρα ένα σημείο αναφοράς. Μπορεί να έχετε δει φωτογραφίες, ή να έχετε παρευρεθεί σε γάμο στο νησί. Κάπως έτσι, έχει γεννηθεί στη σκέψη σας η επιθυμία να παντρευτείτε σε ένα μέρος που αγαπάτε και σηματοδοτεί κάτι για σας.
Εδώ, μπορείτε να πραγματοποιήσετε όλα όσα ονειρευτήκατε. Οργανώστε έναν κοσμοπολίτικο γάμο με νότες φολκόρ ή ένα γάμο μίνιμαλ, ένα γάμο που θα τον ζήλευε η ίδια η Μανταλένα… μεταβείτε με καϊκι, κότερο, ταχύπλοο, άμαξα ιππήλατη, πεζή με συνοδεία οργανοπαικτών στην εκκλησία, είτε πρόκειται για ξωκκλήσι, είτε για την Παναγία την Εκατονταπυλιανή. Πραγματοποιήστε το γάμο των ονείρων σας με κάθε επισημότητα, με άνεση και απαράμιλλη ομορφιά. Στη διάθεσή σας είναι ολόκληρο το νησί, χώροι δεξιώσεων, μπαρ, γραφικά ταβερνάκια, club, παραλίες, ξενοδοχεία, εταιρίες διοργανώσεων έτοιμες να δώσουν στο όνειρό σας υπόσταση.
Γιατί στην Πάρο…
Εκκλησίες
Οι εκκλησίες και τα ξωκλήσια είναι πάρα πολλά. Αν δεν έχετε κάτι συγκεκριμένο να σας συνδέει με κάποιο από αυτά, οι πιο αγαπημένες τοποθεσίες είναι οι:
Συνεργασίες
Επιλέξτε τους συνεργάτες που θα αναλάβουν τα του γάμου σας με γνώμονα τη δική σας εξυπηρέτηση, την αμεσότητα και την πιο οικονομική πρόταση. Μπορείτε είτε να επιλέξετε τους δικούς σας συνεργάτες είτε να τους αναζητήσετε μέσα στους επαγγελματίες του νησιου. Επαγγελματίες, γνώστες των αναγκών ενός γάμου, ευέλικτοι και με αξιόλογες προτάσεις. Υπάρχουν συνεργεία για κάθε εργασία και υπηρεσία. Επιπρόσθετα είναι αυτοί που γνωρίζουν πολύ καλύτερα τις ιδιαιτερότητες του τόπου και μπορούν να σας προτείνουν τις καλύτερες και συμφέρουσες επιλογές. Υπάρχουν τα πάντα… ή σχεδόν τα πάντα… μια ματιά θα σας πείσει να ασχοληθείτε!
Προτάσεις