Μνημεία ασχολιών
Εδώ η τέχνη «έπαιξε» με τις καθημερινές δραστηριότητες των Παριανών κι έγινε στάση ζωής, δημιουργώντας μνημεία ασχολιών. Τα ολόλευκα σπίτια στους οικισμούς, οι στενοί, στρωμένοι με ασπρισμένες ψαρόπλακες δρόμοι, οι εκκλησιές με τις σαμαρωτές στέγες και τα μαρμάρινα καμπαναριά, η χρήση αρχαίων μαρμάρων στην τοιχοδομία των σπιτιών και ο επιμελημένος σοβάς είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της Πάρου.
Οι κατοικίες: Αγροτικά σπίτια, ανεξάρτητα και πολυσύνθετα συγκροτήματα από κυβικά κτίσματα. Η οικονομία χώρου και η αισθητική συνδυάζονται αρμονικά, με φούρνο, περιστεριώνα, πατητήρι, αλώνι και το στάβλο για τα ζώα. Δομικά υλικά χρησιμοποιούνται η πέτρα, ο ασβέστης, το αργιλικό χώμα, το καλάμι και τα φύκια.
Ανεμόμυλοι: Βρίσκονται διάσπαρτοι στους ανεμοδαρμένους λόφους της Πάρου. Στέκουν αγέρωχοι μάρτυρες του παρελθόντος αλλά και σημαντικά μνημεία λαϊκής τέχνης. Χρησίμευαν για το άλεσμα σιταριού και άλλων δημητριακών.
Υδρόμυλοι: Δροσερά τρεχάμενα νερά τους τροφοδοτούσαν.
Μαγκανοπήγαδα: Σώζονται ακόμα πολλά πηγάδια με τα μάγκανά τους που κάποτε τα γύριζαν μουλάρια, γαϊδούρια και έφερναν το νερό στην επιφάνεια.
Πηγάδια και στέρνες: Για την άρδευση των καλλιεργειών ή ύδρευσης των ζώων.
Πέτρινα αλώνια: Εκεί με τη βοήθεια ζώων γινόταν το αλώνισμα του καρπού.
Πατητήρια: Άλλη μια κατασκευή μεταποίησης προϊόντων στον αγρό
Λιοτρίβια: Άνθρωποι και ζώα γύριζαν τη μεγάλη πέτρα σε σχήμα κώνου και έλιωναν τις ελιές. Σήμερα λειτουργούν σύγχρονα ελαιοτριβεία.
Περιστεριώνες: Ο Ελύτης τους ονομάζει «Αρετή με τις τέσσερις γωνίες».
Πεζούλες: Κτισμένες με μεράκι στις πλαγιές των βουνών, καταφέρνουν να συγκρατούν με τις ξερολιθιές, το λιγοστό χώμα και το βρόχινο νερό.
Ξερολιθιές: Φτιαγμένες από πετρώματα της περιοχής, μάρμαρα, σχιστόλιθοι, και ηφαιστειακά από παλιές λάβες, χτίζονταν για να εμποδίζουν το πέρασμα ζώων στα χωράφια, αλλά και για να οριοθετούν την ιδιοκτησία τους. Αποτελούν βιότοπο όπου βρίσκουν κατοικία οι περίφημες ενδημικές σαύρες του Αιγαίου, ερπετά αλλά και σαλιγκάρια.
Οι κατοικίες: Αγροτικά σπίτια, ανεξάρτητα και πολυσύνθετα συγκροτήματα από κυβικά κτίσματα. Η οικονομία χώρου και η αισθητική συνδυάζονται αρμονικά, με φούρνο, περιστεριώνα, πατητήρι, αλώνι και το στάβλο για τα ζώα. Δομικά υλικά χρησιμοποιούνται η πέτρα, ο ασβέστης, το αργιλικό χώμα, το καλάμι και τα φύκια.
Ανεμόμυλοι: Βρίσκονται διάσπαρτοι στους ανεμοδαρμένους λόφους της Πάρου. Στέκουν αγέρωχοι μάρτυρες του παρελθόντος αλλά και σημαντικά μνημεία λαϊκής τέχνης. Χρησίμευαν για το άλεσμα σιταριού και άλλων δημητριακών.
Υδρόμυλοι: Δροσερά τρεχάμενα νερά τους τροφοδοτούσαν.
Μαγκανοπήγαδα: Σώζονται ακόμα πολλά πηγάδια με τα μάγκανά τους που κάποτε τα γύριζαν μουλάρια, γαϊδούρια και έφερναν το νερό στην επιφάνεια.
Πηγάδια και στέρνες: Για την άρδευση των καλλιεργειών ή ύδρευσης των ζώων.
Πέτρινα αλώνια: Εκεί με τη βοήθεια ζώων γινόταν το αλώνισμα του καρπού.
Πατητήρια: Άλλη μια κατασκευή μεταποίησης προϊόντων στον αγρό
Λιοτρίβια: Άνθρωποι και ζώα γύριζαν τη μεγάλη πέτρα σε σχήμα κώνου και έλιωναν τις ελιές. Σήμερα λειτουργούν σύγχρονα ελαιοτριβεία.
Περιστεριώνες: Ο Ελύτης τους ονομάζει «Αρετή με τις τέσσερις γωνίες».
Πεζούλες: Κτισμένες με μεράκι στις πλαγιές των βουνών, καταφέρνουν να συγκρατούν με τις ξερολιθιές, το λιγοστό χώμα και το βρόχινο νερό.
Ξερολιθιές: Φτιαγμένες από πετρώματα της περιοχής, μάρμαρα, σχιστόλιθοι, και ηφαιστειακά από παλιές λάβες, χτίζονταν για να εμποδίζουν το πέρασμα ζώων στα χωράφια, αλλά και για να οριοθετούν την ιδιοκτησία τους. Αποτελούν βιότοπο όπου βρίσκουν κατοικία οι περίφημες ενδημικές σαύρες του Αιγαίου, ερπετά αλλά και σαλιγκάρια.