Αναπαραστάσεις από τα Πάθη του Χριστού

Στην ανοιξιάτικη φύση και τα γραφικά σοκάκια της Μάρπησσας, από τα πλέον ζωντανά κεφαλοχώρια της Πάρου, στήνονται κάθε χρόνο τη Μεγάλη Παρασκευή, τα σκηνικά με τις αναπαραστάσεις από τα Πάθη του Χριστού.

Εκατοντάδες ντόπιοι και επισκέπτες ακολουθούν τον Επιτάφιο, γύρω και μέσα στο χωριό. Στη διαδρομή γίνονται δώδεκα στάσεις, όσες και τα θέματα, που αναπαριστούν, εμπνευσμένοι από τα Θεία Πάθη. Κεντρικοί πρωταγωνιστές στην αναπαράσταση θα είναι τα παιδιά και οι έφηβοι. Σημειώνουμε ότι για κάθε παράσταση του Θείου δράματος χρειάζονται τουλάχιστον 10 με 15 άτομα.

Το έθιμο εμπνεύστηκε, το 1924, η δασκάλα του χωριού, Βασιλεία Καφούρου-Ασωνίτη. Από τότε έως σήμερα, με εξαίρεση τα χρόνια της κατοχής, το έθιμο τηρείται κάθε χρόνο. Οι κάτοικοι της Μάρπησσας, όχι μόνο διαφύλαξαν την ιδέα της αγαπημένης τους δασκάλας, αλλά και την εμπλούτισαν με επιπλέον θέματα και εκδηλώσεις, που κορυφώνονται την Κυριακή του Πάσχα. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες παλαιότερων, στις αρχικές αναπαραστάσεις, που ήταν τέσσερις, συμμετείχαν μόνον κορίτσια. Σήμερα οι αναπαραστάσεις έχουν τριπλασιαστεί. Απαιτούνται πολλά άτομα. Έτσι ακόμη και παιδιά, που σπουδάζουν στην Αθήνα, κατεβαίνουν εκείνες τις ημέρες στο κεφαλοχώρι της Πάρου για να συμπληρωθούν οι ομάδες. Όλο το χωριό, με πρώτες τις γυναίκες του τοπικού συλλόγου, τους ξενοδόχους, τον Αγροτικό Συνεταιρισμό, τον αθλητικό σύλλογο Μαρπησσαϊκό και φυσικά την κοινότητα και την ΚΔΕΠΑΠ, συμμετέχουν στην προετοιμασία του εθίμου.

Όσοι βρεθούν στην Πάρο, αξίζει να παρακολουθήσουν την Ακολουθία του Επιταφίου στον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Περίπου, σαράντα γυναίκες του χωριού συγκροτούν χορωδία για τα εγκώμια του επιτάφιου θρήνου. Μυροφόρες μέσα στον Ναό ραίνουν τον Επιτάφιο με αρώματα, ενώ από τον θόλο πέφτουν ροδοπέταλα. Μετά την έξοδο του Επιταφίου η πρώτη στάση γίνεται στο κέντρο του χωριού. Εδώ γίνεται η αναπαράσταση της Αναστάσεως του Λαζάρου. Ένας ψεύτικος βράχος παραπέμπει στον τάφο του Λαζάρου.

Ακολουθεί η είσοδος στα Ιεροσόλυμα. Ο Ιησούς πάνω σε γαϊδουράκι γίνεται δεκτός μετά βαΐων και κλάδων στην πόλη. Κοντά στο γήπεδο του χωριού γίνεται η αναπαράσταση της σκηνής της Μαρίας Μαγδαληνής που πλένει τα πόδια του Χριστού.

Λίγο παρακάτω είναι ο Μυστικός Δείπνος, αναπαράσταση που απαιτεί 13 άτομα να κάθονται γύρω από το τραπέζι.

Επόμενη στάση είναι η προσευχή στο όρος των ελαιών. Ο Ιησούς προσεύχεται κάτω από την ελιά και οι μαθητές του κοιμούνται πιο πέρα. Πάνω σε ένα μπαλκόνι ο Πόντιος Πιλάτος νίπτει τας χείρας του, ενώ τα πλήθη από κάτω ζητούν να σταυρωθεί ο Ιησούς. Στο ύψωμα, κοντά στους μύλους του χωριού, γίνεται η αναπαράσταση της ανάβασης στο Γολγοθά. Ο Χριστός με τον Σταυρό στους ώμους, ματωμένος από τον βούρδουλα των Ρωμαίων, ανεβαίνει για τη σταύρωση.

Στο δασάκι του χωριού στήνεται η κρεμάλα του Ιούδα. Στο ύψωμα, πάνω από το δημοτικό παρκινγκ, γίνεται η συγκλονιστική αναπαράσταση της σταύρωσης. Οι τρεις σταυροί με τους αντίστοιχους εφήβους, που αναπαριστούν τον Χριστό και τους ληστές, κρέμονται απ’ αυτούς. Από κάτω Ρωμαίοι στρατιώτες χλευάζουν. Είναι, ίσως, η πλέον δύσκολη αναπαράσταση, καθώς τα παιδιά που υποδύονται τον Χριστό και τους ληστές, πρέπει να μείνουν ακίνητα, χωρίς ρούχα πάνω στους σταυρούς, για αρκετή ώρα, παρά το κρύο. Εξίσου δύσκολη είναι και η αποκαθήλωση, όταν ο Ιησούς βρίσκεται στην αγκαλιά της Παναγίας.

Καθώς ο επιτάφιος πλησιάζει προς τον ναό γίνεται η τελευταία αναπαράσταση. Η ταφή. Εδώ για σκηνικό χρησιμοποιείται η είσοδος του κοινοτικού κτιρίου.

Οι εκδηλώσεις στη Μάρπησσα δεν τελειώνουν, όμως, τη Μεγάλη Παρασκευή. Συνεχίζονται μετά τη δεύτερη Ανάσταση, με την αναπαράσταση της Ανάστασης του Χριστού και το κάψιμο του Ιούδα στους Μύλους του Χωριού. Ανήμερα το Πάσχα, όλο το χωριό και οι επισκέπτες γιορτάζουν στο γήπεδο, προσφέροντας ψητό αρνί, αυγά, παριανή γραβιέρα και ντόπιο κρασί.

Τέλος, εκτός από τη Μάρπησσα, αναπαραστάσεις γίνονται στα διπλανά χωριά Πρόδρομος και Μάρμαρα, αλλά και στις Λεύκες και το Άσπρο Χωριό.